Don Yağ (İç Yağı)
DON YAĞ (İÇ YAĞI)
Süleyman ÖZEROL
Hemşerimiz sayın Prof. Dr. Murat Kara, Hekimhan Dergisi Facebook grubunda ‘don yağ’ ile ilgili bilgi edinmek istediğini yazmıştı. Ne kadar bilgim olsa da daha açıklayıcı olması açısından Ballıkaya Mutfak Kültürü ile ilgili kitap çalışmalarımda kaynak kişi olarak bana en büyük desteği veren eşim Tamam Özerol'dan derleme yaparak sizleri bilgilendirmek istedim.
Don Yağ (İç Yağı)
Davar ve sığırların iç organlarının çevresinde bulunan yağların eritildikten sonra dondurularak elde edilen yağa don yağ denir. İç organlardan elde edildiği için iç yağı da denilmektedir.
Yerel söyleyiş ile doğu'ya da denildiği olan don yağının hazırlanmasını Ballıkaya köyünden tamam Özerol'dan derledim.
Don Yağ (İç Yağı) Hazırlanması
Kesilen hayvanların iç organlarının çevresinde bulunan yağlar bir kaba alınarak soğumaya bırakılır. Bir süre sonra olduğunca küçük parçacıklar halinde doğranır. Bir tencere ya da küçük kazana alınır, bir avuç tuz atılarak karıştırılır. Kakırdakları (kıkırdakları) hafif kızarana kadar eritilir. Süzülerek kemik ve kıkırdaklar ayrılır, eritilmiş iç yağı bir tencerede biriktirilir. Yağ soğuyunca donar.
İç yağı kavurma yapıldığında destek olarak eklenir. Hem kavurmayı tutar hem de kavurma saklama kaplarına aktarıldığında üzerine iç yağ dökülerek kaplama işlevi görür. Donan kavurma kullanılmak üzere kaldırılır. Bir gün sonra kullanılabilir.
Başka Bir İç Yağı Yöntemi
İç yağı elde etmenin bir başka yöntemi de kavurmanın az etle bırakılan kemiklerinden elde edilmesidir.
Kemikler bir kaba konulur yeteri kadar su ve bir tutam da tuz atılarak birkaç saat kaynatılır. Bir süre sonra suyu süzülerek ayrı bir kaba alınır. Yaklaşık bir gün bekletilir. Hali ile kemik ve etin çevresinden eriyen yağlar yüzeyde birikerek donar. Donan yağ üzerinden alınan kavurmada kullanılır. Et suyu ise yemeklerde kullanılır.
İç organlardan elde edilen don yağ yalnızca kavurmada, et ve kemikten elde edilen don yağ ise yemeklerde kullanılır.
İç organlardan elde edilen don yağ yalnızca kavurmada, et ve kemikten elde edilen don yağ ise yemeklerde kullanılır.
Diğer yandan sertleşen fırçaları yumuşatmada ve cilanın kolaylıkla sarması için de kullanılır.
Don Yağ (İç Yağı)
Davar ve sığırların iç organlarının çevresinde bulunan yağların eritildikten sonra dondurularak elde edilen yağa don yağ denir. İç organlardan elde edildiği için iç yağı da denilmektedir.
Yerel söyleyiş ile doğu'ya da denildiği olan don yağının hazırlanmasını Ballıkaya köyünden tamam Özerol'dan derledim.
Don Yağ (İç Yağı) Hazırlanması
Kesilen hayvanların iç organlarının çevresinde bulunan yağlar bir kaba alınarak soğumaya bırakılır. Bir süre sonra olduğunca küçük parçacıklar halinde doğranır. Bir tencere ya da küçük kazana alınır, bir avuç tuz atılarak karıştırılır. Kakırdakları (kıkırdakları) hafif kızarana kadar eritilir. Süzülerek kemik ve kıkırdaklar ayrılır, eritilmiş iç yağı bir tencerede biriktirilir. Yağ soğuyunca donar.
İç yağı kavurma yapıldığında destek olarak eklenir. Hem kavurmayı tutar hem de kavurma saklama kaplarına aktarıldığında üzerine iç yağ dökülerek kaplama işlevi görür. Donan kavurma kullanılmak üzere kaldırılır. Bir gün sonra kullanılabilir.
Başka Bir İç Yağı Yöntemi
İç yağı elde etmenin bir başka yöntemi de kavurmanın az etle bırakılan kemiklerinden elde edilmesidir.
Kemikler bir kaba konulur yeteri kadar su ve bir tutam da tuz atılarak birkaç saat kaynatılır. Bir süre sonra suyu süzülerek ayrı bir kaba alınır. Yaklaşık bir gün bekletilir. Hali ile kemik ve etin çevresinden eriyen yağlar yüzeyde birikerek donar. Donan yağ üzerinden alınan kavurmada kullanılır. Et suyu ise yemeklerde kullanılır.
İç organlardan elde edilen don yağ yalnızca kavurmada, et ve kemikten elde edilen don yağ ise yemeklerde kullanılır.
İç organlardan elde edilen don yağ yalnızca kavurmada, et ve kemikten elde edilen don yağ ise yemeklerde kullanılır.
Diğer yandan sertleşen fırçaları yumuşatmada ve cilanın kolaylıkla sarması için de kullanılır.
(KK: Tamam Özerol, Hekimhan 1952, DTY: Ankara, 28 Mart 2024)
Yorumlar
Yorum Gönder