Hekimhan İğdir Köyünden Şah Hüseyin Söylenceleri
Hekimhan İğdir Köyünden Şah Hüseyin Söylenceleri
Süleyman ÖZEROL
İğdir köyünün doğusundan kuzey-güney doğrultusunda akan İğdir Deresinin kenarında bulunan Şah Hüseyin ziyareti ile ilgili olarak 1989 yılı Şubatında üç anlatım derledim ve 26 Ekim 1989 tarihinden itibaren Görüş gazetesinde “Yenilenen Köy Ballıkaya ve Ballıkaya'dan Derlemeler Üzerine” başlıklı, dokuz gün süren dizi yazı içerisinde yayınlandı.
1. Şah Hüseyin’in Öyküsü:
İğdir köyü, şimdiki Eskiköy dediğimiz yerde kurulmuş. Halen eski evlerin yeri mevcuttur. Hatta değirmenleri bile vardır.
Halk burada otururken, tahminen dört asır önce içlerinden bazı olumsuz kişiler halka zulmetmeye başlamışlar. O sırada halkın içinden temiz ahlaklı, dürüst ve herkesin itimadını kazanmış Hüseyin adında fakir bir insan zulmedenlere karşı direnmiş, halkı uyarmış. Son zamanlarda halkın danışmanı olmuş. Tuttuğu her işte kusursuz başarı göstermiş. Halk tarafından çok beğenilmiş ve sayılmış.
Bu arada hizmet ettiği şahıs bunun ermiş, saygıdeğer birisi olduğunu görüyor ve Şah Hüseyin’e şöyle diyor;
“Seni hizmetçi çalıştırmak çok günah oluyor.”
Saygısını göstermek için de hizmetçilikten çıkarıyor. Bu sırada halka önderlik ettiği için zulümkarlar tarafından izlenmeye ballıyor. Köyden dere boğazına yukarı çıkarken düşmanları bunu takip ediyor. O da yalçın kayaların arasında oluşan koyuğa giriyor, aynı yerden bir kaynak suyu akmaya başlıyor. Takipçileri gelip buradan çıkarmak istiyorlar. Kimileri bu suyun akışından korkuyorlar. Girseler de ileriye gitmeye cesaret edemiyorlar. Şah Hüseyin hakkında “Ermiş Kişi” diyorlar. Bugün dahi su aynen akıyor.
İsim olarak da eski ismi Hüseyin olup, gaybetinden sonra Şah Hüseyin olarak anılmaya başlanmıştır. İtikat üzere, hasta olmamak için ziyaret ediliyor; hatta yağmur duasına çıkıldığında yağmur yağdığı çok görülmüştür.
Her yıl çevre köyler itikat üzerine burada kuran keser, yıkanır, yer, içer ve şifa ararlar. Doktorlarla konuşulduğunda; ateşin düşmesine, kanın süratli devir yapmasına, dolaşımın kolaylaşmasına tıbbi bakımdan yararlı olduğu vurgulandı.
***
Kaynak kişi, “Bu efsaneyi 95 yaşında hakkın rahmetine kavuşan Şah Velinin Hasan Şahin, Demirhan Demirhan ve 93 yaşında ölen Gülten Avcı’dan okul ödevimi yapmak için; o tarihte Köy Enstitüsünde okuyordum, bu kaynak adamları tavsiye üzerine bulup öğrendim. Yıl, 1943 idi…” diyor.
İğdir köyü, şimdiki Eskiköy dediğimiz yerde kurulmuş. Halen eski evlerin yeri mevcuttur. Hatta değirmenleri bile vardır.
Halk burada otururken, tahminen dört asır önce içlerinden bazı olumsuz kişiler halka zulmetmeye başlamışlar. O sırada halkın içinden temiz ahlaklı, dürüst ve herkesin itimadını kazanmış Hüseyin adında fakir bir insan zulmedenlere karşı direnmiş, halkı uyarmış. Son zamanlarda halkın danışmanı olmuş. Tuttuğu her işte kusursuz başarı göstermiş. Halk tarafından çok beğenilmiş ve sayılmış.
Bu arada hizmet ettiği şahıs bunun ermiş, saygıdeğer birisi olduğunu görüyor ve Şah Hüseyin’e şöyle diyor;
“Seni hizmetçi çalıştırmak çok günah oluyor.”
Saygısını göstermek için de hizmetçilikten çıkarıyor. Bu sırada halka önderlik ettiği için zulümkarlar tarafından izlenmeye ballıyor. Köyden dere boğazına yukarı çıkarken düşmanları bunu takip ediyor. O da yalçın kayaların arasında oluşan koyuğa giriyor, aynı yerden bir kaynak suyu akmaya başlıyor. Takipçileri gelip buradan çıkarmak istiyorlar. Kimileri bu suyun akışından korkuyorlar. Girseler de ileriye gitmeye cesaret edemiyorlar. Şah Hüseyin hakkında “Ermiş Kişi” diyorlar. Bugün dahi su aynen akıyor.
İsim olarak da eski ismi Hüseyin olup, gaybetinden sonra Şah Hüseyin olarak anılmaya başlanmıştır. İtikat üzere, hasta olmamak için ziyaret ediliyor; hatta yağmur duasına çıkıldığında yağmur yağdığı çok görülmüştür.
Her yıl çevre köyler itikat üzerine burada kuran keser, yıkanır, yer, içer ve şifa ararlar. Doktorlarla konuşulduğunda; ateşin düşmesine, kanın süratli devir yapmasına, dolaşımın kolaylaşmasına tıbbi bakımdan yararlı olduğu vurgulandı.
***
Kaynak kişi, “Bu efsaneyi 95 yaşında hakkın rahmetine kavuşan Şah Velinin Hasan Şahin, Demirhan Demirhan ve 93 yaşında ölen Gülten Avcı’dan okul ödevimi yapmak için; o tarihte Köy Enstitüsünde okuyordum, bu kaynak adamları tavsiye üzerine bulup öğrendim. Yıl, 1943 idi…” diyor.
(KK: İsmail KARA, Hekimhan 1927, Köy Enstitüsü, Emekli, 21 Şubat 1989, İğdir Köyü)
2. Şah Hüseyin’in Öyküsü
Tahminen XVII. Yüzyılda İğdirliler Eskiköy’de yaşıyorlarmış. Ergulu adında birinin Hüseyin adında bir hizmetkârı varmış. Ergulu Hüseyin’i Hüdeycek mevkiine taş toplamaya, yani tarla açmaya göndermiş, kendisi de ekmeğini götürmüş. Geriden izlemiş ki, Hüseyin bir taşın üzerine oturmuş konuşuyor, taşlar kendiliğinden toplanıyor.
Ergulu Hüseyin’in kerametini gördüğü için akşamleyin şöyle demiş;
“Hüseyin, sen daha çalışma. Paranı verem, işin ıras gelsin.”
Hüseyin parasını almış, dere yukarı giderken Ergulu takip etmiş, Hüseyin kayanın deliğine girmiş. Bir süre sonra bir su çıkmış ki, bol bir su, halen akmakta. Onun için buraya Şah Hüseyin demişler. O günden bugüne ziyaret. Her yıl adak adanır, kurban kesilir.
Yapılan araştırmalara göre deliğin çapı 30–40 santimden fazla. Oraya girenler 15 metre kadar ileri gidebiliyor, ondan sonra çocuk geçecek kadar bir delik varmış. Geride ne olduğu belli değilmiş. Suyun çıktığı yerin yüksekliği 5–6 metre var. Suyun çıktığı kayanın üzerinde 3–5 metre yükseklikte toprak yığma var. Yığmada hazine olduğu söyleniyor.
(KK: Turan ÇİÇEK, Hekimhan, 19.., 21 Şubat 1989, İğdir Köyü)
3. Şah Hüseyin Denen Yer Hakkında…
1970 yılında Dombalaklar Mahallesinden Ali Çavuş, Hikmet Çavuş, Ali Yılmaz ve Süleyman Avcı Şah Hüseyin’in girdiği delik olarak bilinen deliğe kibrit yakarak giriyorlar, arka arkaya geri dönüyorlar ki çıkalar, biraz daha gidiyor ve bir ışık görüyorlar. Bakıyorlar ki dışarı görünüyor, oradan yeryüzüne çıkıyorlar. Fakat kaya yüksek olduğundan inemiyorlar, dereye atlıyorlar.
(KK: Süleyman YILMAZ; Hekimhan, 19.., 21 Şubat 1989, İğdir köyü)
2. Şah Hüseyin’in Öyküsü
Tahminen XVII. Yüzyılda İğdirliler Eskiköy’de yaşıyorlarmış. Ergulu adında birinin Hüseyin adında bir hizmetkârı varmış. Ergulu Hüseyin’i Hüdeycek mevkiine taş toplamaya, yani tarla açmaya göndermiş, kendisi de ekmeğini götürmüş. Geriden izlemiş ki, Hüseyin bir taşın üzerine oturmuş konuşuyor, taşlar kendiliğinden toplanıyor.
Ergulu Hüseyin’in kerametini gördüğü için akşamleyin şöyle demiş;
“Hüseyin, sen daha çalışma. Paranı verem, işin ıras gelsin.”
Hüseyin parasını almış, dere yukarı giderken Ergulu takip etmiş, Hüseyin kayanın deliğine girmiş. Bir süre sonra bir su çıkmış ki, bol bir su, halen akmakta. Onun için buraya Şah Hüseyin demişler. O günden bugüne ziyaret. Her yıl adak adanır, kurban kesilir.
Yapılan araştırmalara göre deliğin çapı 30–40 santimden fazla. Oraya girenler 15 metre kadar ileri gidebiliyor, ondan sonra çocuk geçecek kadar bir delik varmış. Geride ne olduğu belli değilmiş. Suyun çıktığı yerin yüksekliği 5–6 metre var. Suyun çıktığı kayanın üzerinde 3–5 metre yükseklikte toprak yığma var. Yığmada hazine olduğu söyleniyor.
(KK: Turan ÇİÇEK, Hekimhan, 19.., 21 Şubat 1989, İğdir Köyü)
3. Şah Hüseyin Denen Yer Hakkında…
1970 yılında Dombalaklar Mahallesinden Ali Çavuş, Hikmet Çavuş, Ali Yılmaz ve Süleyman Avcı Şah Hüseyin’in girdiği delik olarak bilinen deliğe kibrit yakarak giriyorlar, arka arkaya geri dönüyorlar ki çıkalar, biraz daha gidiyor ve bir ışık görüyorlar. Bakıyorlar ki dışarı görünüyor, oradan yeryüzüne çıkıyorlar. Fakat kaya yüksek olduğundan inemiyorlar, dereye atlıyorlar.
(KK: Süleyman YILMAZ; Hekimhan, 19.., 21 Şubat 1989, İğdir köyü)
Yorumlar
Yorum Gönder